“Vučić će Dodika žrtvovati bez mnogo oklijevanja ako mu postane prevelik teret”, izjavila je za Radiosarajevo.ba Sonja Biserko, osnivačica i direktorica Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji, govoreći o odnosu srbijanskog predsjednika i lidera bh. entiteta RS. U opsežnom intervjuu, Biserko je analizirala političke krize u Srbiji i Bosni i Hercegovini, te objasnila prave ciljeve “dana srpskog jedinstva” i parade moći u Beogradu.
Biserko je proslavu “dana srpskog jedinstva” između Republike Srpske i Srbije nazvala demonstracijom moći. “Ova parada je upriličena kako bi Aleksandar Vučić demonstrirao moć, prije svega kroz kontrolu represivnog aparata. Činjenica da je posljednjih mjeseci smijenio ključne ljude u bezbjednosnom sektoru ukazuje na njegovu sve izraženiju paranoju i nepovjerenje prema sopstvenim saradnicima”, naglasila je.
Ona smatra da Vučić na ovaj način pokušava homogenizovati društvo, a kao dokaz navodi način na koji je reagovao na presudu Miloradu Dodiku. “Presudu Miloradu Dodiku predstavio je kao napad na čitav srpski narod, studente u Sandžaku označio je kao ‘džihadiste’, a proteste u Vojvodini prikazao kao secesionističke”, kazala je, dodajući da sve to ima za cilj prikrivanje dubokih podjela u društvu.
Političke krize i odnosi moći
Govoreći o vojnoj paradi održanoj 20. septembra u Beogradu, Biserko je potvrdila da se radi o demonstraciji moći. “Parada je organizovana prije svega zbog duboke političke krize u zemlji, kao pokušaj da se demonstrira moć države i zastraše građani prikazom vojne sile”, rekla je.
Upozorila je da je “srpski svet” oživljavanje velikodržavnog projekta od kojeg Beograd ne odustaje. “Koncept ‘srpskog sveta’, lansiran 2013. godine, zapravo predstavlja oživljavanje nikada napuštenog velikodržavnog projekta”, istakla je.
Biserko je analizirala i ulogu Milorada Dodika, čija je pozicija, uprkos sankcijama i izolaciji, i dalje značajna, ali znatno slabija. “Dodik je oslabljen institucionalno i međunarodno, ali nije beznačajan — i dalje može pokrenuti ozbiljne političke krize”, naglasila je, dodajući da njegova politika sve više postaje lična avantura.
Otkrila je i da Vučić nesumnjivo dominira odnosom s Dodikom. “Vučić koristi Dodika kao instrument uticaja u BiH, ali i kao ‘pregovaračku kartu’ prema Zapadu”, zaključila je Sonja Biserko. “Ipak, linija njihovog odnosa je krhka: ako Dodik postane prevelik teret, Vučić će ga žrtvovati bez mnogo oklijevanja.”
