Ideologija „bratstva i jedinstva“ i preoblikovanje grada
U periodu socijalističke Jugoslavije Sarajevo je, kao glavni grad Bosne i Hercegovine, bilo izloženo snažnom ideološkom i političkom preoblikovanju. Pod parolom „bratstva i jedinstva“, vlasti su provodile sistemsku politiku koja je imala direktan uticaj na identitet grada, posebno kroz imenovanje ulica, škola i javnih institucija.
Iako je Sarajevo historijski imalo izražen bošnjački karakter, javni prostor je u velikoj mjeri bio oblikovan prema ideološkim i nacionalnim kriterijima koji nisu odražavali stvarnu demografsku i kulturnu strukturu grada.
⸻
Ulice i škole kao instrumenti politike
Na širem području Sarajeva djelovalo je ukupno 57 osnovnih škola. Od tog broja, 47 škola nosilo je ime neke historijske ličnosti, dok je manji dio bio imenovan po općim ili ideološkim pojmovima. Među školama nazvanim po ličnostima, većinu su činila imena osoba srpske nacionalnosti, dok su bošnjačke historijske ličnosti bile znatno slabije zastupljene.
Slična praksa primjenjivana je i kod imenovanja ulica. Tradicionalni, osmanski ili bošnjački nazivi često su uklanjani i zamijenjeni imenima ličnosti koje su bile prihvatljive tadašnjem političkom sistemu. Time je javni prostor Sarajeva postajao sredstvo ideološke poruke, a ne odraz njegove autentične historije.
⸻
Urbanizam i brisanje naslijeđa
U istom periodu došlo je i do značajnih promjena u urbanom tkivu grada. Brojni vjerski i kulturno-historijski objekti, naročito džamije, srušeni su ili uklonjeni uz obrazloženja vezana za urbanističke projekte, sigurnost ili opći interes. Na njihovim mjestima često su građeni novi objekti javne namjene.
Takvi zahvati nisu imali samo prostorne, već i duboke simboličke posljedice, jer su trajno mijenjali izgled grada i odnos prema njegovom historijskom kontinuitetu.
⸻
Promjene nakon raspada Jugoslavije
Tek nakon 1992. godine, raspada Jugoslavije i sticanja nezavisnosti Bosne i Hercegovine, započeo je proces preispitivanja i izmjene ranijih odluka. Mnoge ulice su preimenovane, a škole su dobile nazive po ličnostima iz različitih perioda bosanskohercegovačke historije.
Time je napravljen pokušaj da se Sarajevo ponovo uskladi sa vlastitim historijskim, kulturnim i identitetskim naslijeđem, koje je decenijama bilo potiskivano ili zanemarivano.
